Nietolerancja białka

Alergia na białka zwierzęce to reakcja immunologiczna organizmu, w której nieszkodliwa substancja jest rozpoznawana jako zagrożenie i jest atakowana przez mechanizmy obronne człowieka. Klasyczna alergia ujawnia się w okresie niemowlęcym lub dziecięcym i ma tendencję do ustępowania z wiekiem. Jej objawy mogą dotyczyć zarówno układu pokarmowego, jak też mieć charakter skórny lub oddechowy.

Wśród produktów spożywczych, których białka najczęściej wywołują alergię, wymienia się:

1. JAJA
Częściej uczula białko niż żółtko jaja kurzego, ponieważ większość białek alergizujących występuje w białku jajka. Charakterystycznymi objawami alergii są wymioty, bóle brzucha oraz pokrzywka. Białko jaja może zaostrzać atopowe zapalenie skóry, również u dorosłych. U dzieci bardzo silne uczulonych mogą wystąpić napady astmy.

2. MLEKO
Często alergia na mleko krowie mylona jest z nietolerancją laktozy-cukru mlecznego występującego w mleku, której podłożem jest jednak brak lub niedobór odpowiedniego enzymu trawiennego, a nie mechanizm alergiczny. Objawy alergii na mleko krowie mogą zmieniać się co do miejsca i formy występowania. Najczęściej objawy dotyczą skóry (głównie atopowe zapalenie skóry, pokrzywka, swędzenie) oraz jelit (biegunki, zaparcia, zapalenie jelit itp.). U niemowląt alergia na mleko krowie często jest przyczyną niepokoju i skłonności do wzdęć.

3. MIĘSO
Najczęściej z mięs uczula wołowina oraz wieprzowina, a najmniej mięso z królika, indyka oraz jagnięcina. Objawy uczuleniowe po zjedzeniu mięsa nie występują natychmiast, czasem zdarza się, że pojawiają się dopiero po kilku godzinach. Uczulenie na mięso najczęściej wywołuje problemy z oddychaniem, pokrzywkę, przewlekłą biegunkę, wymioty, katar, kaszel lub nawracające zapalenie płuc.

Funkcjonowanie osób z alergią pokarmową na białko jest dość uciążliwe. Jedyną metodą leczenia jest dieta eliminacyjna, która opiera się na stałym lub okresowym wykluczeniu z jadłospisu produktów zawierających białko. Jednak każda dieta eliminacyjna stwarza ryzyko niedoborów żywieniowych, ważne jest więc, aby produkty, które wycofuje się z jadłospisu zastąpić przez inne dobrze tolerowane i posiadające odpowiednią wartość odżywczą.

Alergia na białko mleka krowiego jest jedną z najczęstszych alergii. Osoby uczulone muszą wyeliminować z jadłospisu mleko i jego przetwory tj. kefiry, jogurty, maślanki, sery itp. Niestety mleko pojawia się w większości pokarmów, często stanowi ich główny składnik. Dlatego osoby, u których wystąpiła alergia pokarmowa muszą unikać m.in. ciast, słodyczy, przetworzonych płatków śniadaniowych, sosów, naleśników itp. Dostępne są także mieszanki mlekozastępcze o równoważnych wartościach odżywczych tj. hydrolizaty kazeinowe i białek serwatkowych oraz preparaty sojowe.

Osoby, u których dieta bezmleczna musi być rygorystycznie przestrzegana, powinny zadbać o uzupełnienie wapnia. Dlatego ich dieta powinna być bogata w ryby, rośliny strączkowe, orzechy, brokuły, kapustę, dynię, seler. Można też kupować soki wzbogacone o wapń lub stosować suplementy diety z wapniem. W przypadku osób z alergią na jaja kurze dieta wymaga rezygnacji z jajek oraz z drobiu. Okazuje się bowiem, że osoby, u których występuję reakcja na białko, mogą mieć także uczulenie na drób.

Jaja, podobnie jak mleko są niemal w każdym pożywieniu np. ciasta, pierogi, makaron. Dlatego osoby z alergią powinny rozpoznać i wyeliminować wszystkie produkty spożywcze, które zawierają nawet śladowe ilości jaj. Muszą czytać skład produktów podany na etykietach i pamiętać, że producenci często zmieniają receptury. W sklepach dostępne są także produkty bezjajeczne np. makarony.

Ważne jest to aby, osoby, które ze względu na alergię muszą wyeliminować z diety jaja, powinny odwiedzić dietetyka w celu ułożenia zbilansowanej diety, która będzie zawierać wszystkie składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach.

Mgr Farm. Martyna Kaszuba
Apteka Pod Złotą Wagą Grodziec