PSL przegrywa wojnę o sądy

Mimo zaciekłego oporu koalicyjnego PSL Trybunał Konstytucyjny uznał w środę, że rozporządzenie Jarosława Gowina o reorganizacji sądów jest zgodne z konstytucją. To właśnie na mocy tego rozporządzenia słupecki Sąd Rejonowy podobnie jak 79 innych sądów przestał istnieć. Stał się wydziałem zamiejscowym konińskiego sądu. Wyrok TK był niejednogłośny, czterech z 15 sędziów Trybunału złożyło zdania odrębne.

LIKWIDACJA ZGODNA Z KONSTYTUCJĄ
„Tworzenie i znoszenie sądów nie jest równoznaczne z określeniem lub zmianą ich ustroju” – wskazał TK. Orzekł, że podstawa prawna rozporządzenia, na mocy którego minister sprawiedliwości Jarosław Gowin zniósł 79 sądów rejonowych, jest zgodna z konstytucją.

„Na poziomie ustawy muszą być określone podstawowe elementy ustroju i właściwości sądów, nie wyklucza to jednak odesłania przez ustawodawcę spraw szczegółowych do regulacji w drodze rozporządzenia” – powiedział w uzasadnieniu orzeczenia TK sędzia Marek Kotlinowski.

Wyrok kończy długą batalię w obronie m.in. słupeckiego sądu. Przypomnijmy, że stanowisko w obronie Sądu Rejonowego w Słupcy przyjęły Rada Miasta w Słupcy oraz (dwukrotnie) Rada Powiatu.

Starosta Mariusz Roga, nawołując do obrony sądu w Słupcy mówił: „Nikt nie chce głośno powiedzieć, ale podobno w ministerstwie administracji i cyfryzacji pracuje się nad projektem zakładającym likwidację dwóch województw, 70 powiatów, czy 300 gmin” – mówi starosta.

SPEKTAKL W OBRONIE SĄDU
Lokalni politycy PSL w ciągu ostatnich kilku miesięcy niemal wszystkie swoje siły rzucili do walki o sąd. Przed słupeckim gmachem w jedną z niedziel zbierali podpisy pod projektem obywatelskim, który, po wyroku Trybunału może się okazać ostatnią szansą, by utrzymać Sąd Rejonowy w Słupcy. Stojący na czele PSL w powiecie słupeckim prominentny polityk „ludowców” Eugeniusz Grzeszczak już raz obwieścił zwycięstwo. Wtedy przez lokalne media przetoczyła się fala tytułów, że „Sąd uratowany”, a działacze stronnictwa udzielali wywiadów pod słupeckim gmachem, chwaląc się sukcesem. Jednak okazało się, że pozycja PSL w rządzie nie jest tak silna jak sami sądzili.

Premier Donald Tusk wolał zdenerwować koalicjanta niż dokładać sobie kolejnych zmartwień w rywalizacji z ministrem Jarosławem Gowinem. Minister Sprawiedliwości mimo że spodziewał się burzy wokół swojej osoby, wydał rozporządzenie likwidujące 79 sądów rejonowych, w tym ten słupecki. Już po tej decyzji samorządy nie rezygnowały z walki. Starosta Roga z burmistrzem Słupcy Michałem Pyrzykiem wzięli udział w spotkaniu zorganizowanym przez parlamentarzystów PSL z udziałem szefa komisji sprawiedliwości Ryszarda Kalisza.

Starostowie i burmistrzowie 79 miast z całej Polski, w których Sądy Rejonowe przekształcono w oddziały zamiejscowe innych sądów sprzeciwili się wtedy przygotowanej przez ministra. Starosta i burmistrz pojechali też na posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego. Po kilkugodzinnej rozprawie Mariusz Roga mówił, że różne organy mają inne spojrzenie na tę sama sprawę. Optymizmu w jego wypowiedzi było trudno się doszukiwać. Okazało się, że miał rację.

PROJEKT OBYWATELSKI  OSTATNIĄ SZANSĄ
Teraz politycy PSL liczą na przyjęcie przez sejm projektu obywatelskiego, który przywróciłby strukturę sądów.

„Likwidacja sądów rejonowych w 79 miastach powiatowych była błędem i zaprzeczeniem idei reformy samorządowej. Zamiast przybliżyć urzędy obywatelom, minister Gowin zabiera im sądy rejonowe. To wstęp do zwijania powiatów, bo już mówi się o planach likwidacji części prokuratur rejonowych – mówi szef klubu PSL Jan Bury.

Ludowcom może udać się odkręcić reformę Gowina, bo obywatelski projekt ustawy popiera cała opozycja. – Jest litera prawa i jest interes społeczności lokalnych. Pomysł zwijania Polski powiatowej jest zły. Powinno się przywrócić zniesione sądy rejonowe – ocenia poseł Joachim Brudziński (PiS).

Poparcia dla obywatelskiego projektu ustawy nie zamierza wycofać także Ruch Palikota. Przeciwko zamierza głosować tylko PO, chociaż i w tej partii wielu posłów sądzi, że wprowadzone przez Gowina zmiany mogą być zbyt kosztowne społecznie, bo zniechęcą do Platformy mieszkańców powiatów. Jednak premier Donald Tusk zobligował wszystkich posłów PO do odrzucenia obywatelskiego projektu.

POLITYCY WALCZĄ, OBYWATELE NIE…
To co dla polityków jest ważne, wydaje się być mniej ważne dla obywateli. Pytani przez nas mieszkańcy powiatu, których spotkaliśmy pod sądem albo nie zauważyli zmiany, albo nie widzą różnicy w funkcjonowaniu tej instytucji.

„To już zlikwidowali ten sąd? Myślałam, że dopiero o tym dyskutują. Ja mam drobną sprawę i tak jak przyjeżdżałam do Słupcy, tak przyjeżdżam nadal” – mówi nam mieszkanka z gminy Zagórów.

Pan Andrzej ze Strzałkowa mówi, że o sądach i ich likwidacji sporo czytał: „Myślę, że całe to zamieszanie dotyczy tylko obrony stanowiska prezesa sądu. Czy sąd w Słupcy będzie się nazywał Rejonowy, czy zamiejscowy, to dla nas niewiele zmieni. Cała ta burza jest o nic, a politycy niech się wezmą za gospodarkę i bezrobocie” – mówi. Po reorganizacji nasz sąd, stał się wydziałem zamiejscowym Sądu Rejonowego w Koninie.