Zioła z apteki: Brzoza

Jest to jedno z najpospolitszych polskich drzew leśnych, parkowych i przydrożnych. Występuje na terenie niemalże całej Polski na niżu i górach (po regiel dolny).Należy do drzew nie mających wysokich wymagań ponieważ wysiewa się samorzutnie nawet na jałowych, suchych glebach. Brzoza odporna jest na zmiany klimatyczne i zanieczyszczenia atmosferyczne. Ma charakterystyczną białą, cienką, łuszczącą się korę. Kwiaty są niepozorne wiatropylne w postaci kotków, rozwijające się przed liśćmi. Kwitnie w kwietniu i maju. Surowiec leczniczy stanowią głównie liście ale także pąki oraz huba brzozowa. Liście zbiera się w drugiej połowie maja i na początku czerwca. Pąki natomiast zbiera się zimą lub na przedwiośniu a hubę jesienią. Surowce o identycznym działaniu uzyskuje obecnie z dwóch gatunków brzóz są to ; brzoza brodawkowata (betula verrucosa) oraz brzoza omszona (betula pubescens).

Liście brzozy zawierają: olejki lotne, związki flawonowe, karotenoidy, witaminę C i prowitaminę K, saponiny(betulina), garbniki, żywice, sole mineralne. Działają moczopędnie, żołciopędnie, napotnie oraz jest źródłem witaminy C. Stosowne są w schorzeniach dróg moczowych( infekcjach, kamnicy nerkowej, skazie moczanowej), schorzeniach serowo naczyniowych(przy obrzękachdziałają odwadniajaco) i chorobie goścowej. W leczeniu bólu reumatycznego oraz w schorzeniach skórnych takich jak trądzik młodzieńczy, łojotok i łuszczyca.

Pąki natomiast zawierają: olejki eteryczne, flawonoidy , sole mineralne i żywicę – pobudzają wydzielanie żółci i stosowane są głównie w schorzeniach dróg żółciowych a także w bronchitach jako lek odkażający i wykrztuśny.

Huba zawiera związki sterolowe i trójterpeny .Działa przeciwzapalnie , przeciwbakteryjnie i ogólnie wzmacniająco. Zwiększa odporność organizmu poprzez pobudzanie wydzielania interferonu naturalniej substancji przeciwwirusowej .Stąd też wykorzystuje się wyciągi z huby brzozowej w chorobach wirusowych oraz nowotworowych dla wzmocnienia reakcji obronnych organizmu.

W warunkach domowych jako środek moczopędny sporządza się odwar – 1 łyżka liści na 1 łyżkę wrzątku(gotować kilka minut odcedzić i pić 2xdziennie po pół szklanki między posiłkami. Dobry środek napotny stanowi połączenie tego naparu z naparem z bzu czarnego w tych samych proporcjach. Wyciąg witaminowy najlepiej sporządzić ze świeżych liści. Przemyte liście zalewa się gorącą wodą ( 50C) i pozostawia na 6H. Tak otrzymany wyciąg ma zielonożółty kolor, gorzkawy smak ale jest bardzo bogaty w witaminę C i sole mineralne. W higienie osobistej i kosmetyce stosuje się wyciąg z brzozy oraz szampony brzozowe w których mycie lub płukanie likwiduje wypadanie, przetłuszczanie a nawet łupież nadając włosom połysk i elastyczność Do oczyszczania i regeneracji skóry, likwidacji przebarwień i piegów polecana jest kąpiel z naparu liści brzozy, okłady ze świeżych liści lub przemywanie sokiem ze świeżych liści. Picie wyciągu z brzozy oczyszcza organizm i działa odtruwająco.

Brzozę znamy wszyscy, warto skorzystać z jej dobroczynnych właściwości i pozyskiwać z niej składniki do naszych domowych apteczek.