Początki słupeckiej piłki nożnej. Zarys (1)

Spontaniczna decyzja podjęcia się opracowania dotyczącego początków zorganizowanej gry w piłkę nożną w Słupcy powstała w związku z moją pasją (byłem piłkarzem, sędzią piłkarskim i działaczem klubowym) i niejako jest to mój wkład w jubileusz stulecia piłki nożnej w naszym mieście oraz zbliżającej się setnej rocznicy zbudowania w 1921 roku pierwszego boiska piłkarskiego (110 x 80 metrów) istniejącego po dziś dzień jako boisko treningowe (w pierwszej dekadzie XXI wieku zostało przebudowane). Nie jest moim zamiarem opisywanie osiągnięć oraz analiza wydarzeń sportowych. Zachęcam młodszych entuzjastów do pochylenia się nad tym, wykorzystując chociażby dostępną dokumentację klubową i roczniki lokalnych gazet oraz wspomnienia żyjących jeszcze świadków wydarzeń z przeszłości. Moje opracowanie dotyczyć będzie zasadniczo struktur organizacyjnych i osób z nimi związanych. Chodzi o pewny porządek i chronologię. Niech to będzie zaczynem do powołania Komitetu Organizacyjnego Obchodów 100-lecia piłki nożnej w Słupcy, którego członkowie określiliby zakres i przedsięwzięcia z tym jubileuszem związane. Inicjatywa, moim zdaniem leży w gestii obecnych władz Słupeckiego Klubu Piłkarskiego. Przekazując czytelnikom skrócony rys historyczny początków słupeckiej piłki nożnej żywię nadzieje, że publikacja ta w jakimś stopniu usystematyzuje – choć wybiórczo – historie słupeckiego piłkarstwa. To pierwsze takie opracowanie, niech będzie inspiracją do dalszych. Zachęcam w tej materii do współpracy i ewentualnie uzupełnień zgodnie z posiadaną wiedzą i doświadczeniem. Władysław Filipczak
W piłkę nożną w naszym mieście – można napisać – grywano zawsze. Oczywiście, w formie niezorganizowanej: w szkołach, czy też grupach towarzyskich, zawodowych, organizacjach paramilitarnych. Początków zorganizowanej w kluby i stowarzyszenia gry w piłkę nożną w mieście należy poszukiwać w przedziale lat 1918-1920, kiedy to wzmiankowane jest powstanie Słupeckiego Koła Piłki Nożnej. Koło to w 1921 roku rozgrywało mecze m. in. z reprezentacją Ukrainy, złożoną z internowanych w obozie w Strzałkowie oraz z reprezentacją 18 pułku piechoty z Konina. W kwietniu 1922 roku powstał Słupecki Klub Sportowy „Rozwój”, niejako ze Słupeckiego Koła Piłki Nożnej. W kwestii celowości powołania Klubu, tak pisał w „Jednodniówce”, wydanej w związku z poświęceniem (26 XI 1922) lokalu Słupeckiego Klubu Sportowego „Rozwój”, redaktor Stefan Korboński: „…W pierwszych dniach kwietnia br., na zebraniu organizacyjnym, wziąwszy pod uwagę, że istnieje zdawna w Słupcy liczne grono osób, interesujących się sportem piłki nożnej, postanowiono założyć organizację pod nazwą Słupecki Klub Sportowy „ROZWÓJ”, kreśląc jednakowoż dla niego szerszy, niż na to wskazuje sama nazwa, program. SKS „ROZWÓJ” nie tylko ma na celu uprawianie w miarę możności wszelkich gałęzi sportu, lecz także i działalność kulturalno- oświatową. Odnośnie pierwszego zakresu kieruje się ideą wychowawczą, która życie ujrzała na zachodzie Europy, a przeszczepiona na grunt polski, znalazła żywy oddźwięk w społeczeństwie, uwidoczniony w znamiennej ustawie sejmowej o wychowaniu fizycznym młodzieży. Sport w Słupcy reprezentuje jedynie piłka nożna, najbardziej dostępna ze względu na małe koszta. W miarę polepszania się sytuacji finansowej zostanie w przyszłym sezonie zorganizowana sekcja tenisowa i lekkoatletyczna. W sezonie zimowym nosi się klub z zamiarem urządzenia zawodów łyżwiarskich o tytuł mistrza pow. słupeckiego. (…) Tworzy się sekcja szachowa, która wkrótce obwieści turniej dla członków i gości zgłoszonych.” I dalej w „Jednodniówce” możemy przeczytać: „W dniu zaś dzisiejszym zostaje poświęcony i oddany do użytku członków lokal klubowy, w którym każdy znajdzie godziwą rozrywkę. Własna czytelnia zaopatrzona w pisma codzienne i tygodniowe, daje możność zapoznania się z życiem umysłowem, politycznem i gospodarczem całego świata, zaś liczne gry zapewniają przyjemne chwile zabawy. Dodać należy, iż na czele SKS „ROZWÓJ” stoi znany w naszym mieście p. Franciszek Adam Rytter, pod którego sprężystem kierownictwem organizacja nasza szybko kroczy naprzód, za co mu na tem miejscu, w imieniu członków, składamy serdeczne dzięki…” W piłkę nożną pogrywali także członkowie słupeckiego Gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.Jednak gra w piłkę nożną nie miała charakteru powszechnego. „Sokół” działał w okresie międzywojennym. Organizacja ta propagowała sport, gimnastykę przede wszystkim i zdrowy styl życia. Postulowała podnoszenie sprawności fizycznej polskiej młodzieży. Popularyzowała sporty letnie oraz zimowe, a także wyrabianie tężyzny fizycznej i sił moralnych. Jednym z deklarowanych celów towarzystwa – zgodnie z ideałami jego twórców – było również podtrzymywanie i rozwijanie świadomości narodowej oraz postaw obywatelskich. Symbolem ruchu był sokół w locie, trzymający sztangę do ćwiczeń. Słupecki „Sokół” działał do wybuchu II wojny światowej. W 1956 i w 1957 podjęto próby reaktywowania w Słupcy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, skupiającego młodzież. Na marginesie. Towarzystwo gimnastyczne „Sokół” posiadało działkę ziemi o powierzchni 2080 m kw. z częścią zabudowaną budynkiem sportowym (pismo z dnia 29 marca 1960 roku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Słupcy Wydział Spraw Wewnętrznych: – „W księgach wieczystych wyżej wymieniona działka wykazana jest jako własność Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, mimo że na terenie tym pobudowano dwa bloki mieszkalne, ponieważ grunt ten wykazany został jako mienie opuszczone. Pozostały budynek przydzielony został Wojewódzkiemu Zarządowi Kin w Poznaniu”.). Zamiast jednak reaktywowania Towarzystwa, w roku 1957 rozpoczęto przygotowania do powołania klubu sportowego w Słupcy, którego zebranie założycielskie odbyło się 16 marca 1958 roku. Powołano na nim Amatorski Klub Sportowy (AKS) w Słupcy.Zanim jednak doszło do jego utworzenia, rywalizacja piłkarska odbywała się w ramach LZS. Niestety, miano wówczas do niej wiele zastrzeżeń natury organizacyjnej i kadrowej.

Władysław Filipczak
współpraca Andrzej Kończak